Eşanjör plakaları, ısı eşanjörlerinin kalbinde yer alan ve iki farklı akışkan arasında ısı transferini sağlayan kritik bileşenlerdir. Bu plakaların performansı ve dayanıklılığı, kullanılan malzemenin özelliklerine bağlıdır. Eşanjör plakası üretiminde malzeme seçimi, çalışma koşulları, akışkanların korozif özellikleri, sıcaklık ve basınç gibi birçok faktöre bağlı olarak değişir. Bu makalede, eşanjör plakası üretiminde yaygın olarak kullanılan malzemeler ve özellikleri ele alınacaktır.
1. Metaller:
Paslanmaz Çelik: Eşanjör plakaları için en yaygın kullanılan malzeme paslanmaz çeliktir. Korozyon direnci, yüksek mukavemeti ve geniş bir sıcaklık aralığında çalışabilme yeteneği nedeniyle tercih edilir. Özellikle 304 ve 316 kaliteleri, gıda işleme, kimya ve ilaç endüstrilerinde yaygın olarak kullanılır. 316 kalite, daha yüksek molibden içeriği sayesinde klorür korozyonuna karşı daha dayanıklıdır.
Titanyum: Yüksek korozyon direnci gerektiren uygulamalar için, özellikle deniz suyu veya agresif kimyasalların kullanıldığı durumlarda titanyum tercih edilir. Paslanmaz çeliğe göre daha pahalı olmasına rağmen, uzun ömürlü olması ve bakım maliyetlerini düşürmesi nedeniyle tercih edilebilir.
Nikel Alaşımları: Hastelloy ve Inconel gibi nikel alaşımları, çok yüksek sıcaklıklar ve aşırı korozif ortamlar için kullanılır. Bu malzemeler, yüksek mukavemet ve mükemmel korozyon direnci sunar, ancak maliyetleri yüksektir.
Bakır ve Bakır Alaşımları: Bakır ve pirinç gibi bakır alaşımları, iyi ısı iletkenlikleri nedeniyle tercih edilir. Ancak korozyona karşı hassas olabilirler ve belirli uygulamalar için uygun olmayabilirler. Genellikle tatlı su soğutma sistemlerinde kullanılırlar.
2. Plastikler:
Polietilen (PE): Düşük sıcaklık uygulamaları ve korozif olmayan akışkanlar için kullanılır.
Polipropilen (PP): PE’ye göre daha yüksek sıcaklıklara dayanabilir ve daha iyi kimyasal dirence sahiptir.
Polivinil Klorür (PVC): İyi kimyasal direnç ve düşük maliyet sunar, ancak yüksek sıcaklık uygulamaları için uygun değildir.
Florlanmış Etilen Propilen (FEP): Yüksek kimyasal direnç ve geniş bir sıcaklık aralığında kullanılabilir.
Malzeme Seçim Kriterleri:
Akışkan Uyumluluğu: Malzeme, kullanılacak akışkanlara karşı korozyona dayanıklı olmalıdır.
Sıcaklık: Malzeme, çalışma sıcaklığı aralığında gerekli mekanik özellikleri korumalıdır.
Basınç: Malzeme, çalışma basıncına dayanacak kadar güçlü olmalıdır.
Maliyet: Malzeme seçimi, performans gereksinimleri ve bütçe arasında bir denge gerektirir.
Isı İletkenliği: Yüksek ısı transferi gerektiren uygulamalar için, yüksek ısı iletkenliğine sahip malzemeler tercih edilir.
Sonuç:
Eşanjör plakası malzemesi seçimi, optimum performans ve uzun ömür sağlamak için kritik öneme sahiptir. Doğru malzeme seçimi, enerji verimliliğini artırabilir, bakım maliyetlerini düşürebilir ve ekipmanın güvenilirliğini sağlayabilir. Bu nedenle, malzeme seçimi yapılırken çalışma koşulları ve akışkan özellikleri dikkatlice değerlendirilmelidir. Yukarıda belirtilen malzemeler, çeşitli uygulamalar için geniş bir yelpazede seçenekler sunar. Ancak, spesifik bir uygulama için en uygun malzemeyi belirlemek için bir uzmanla görüşmek her zaman önerilir.